Ho gà là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Ho gà bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan qua đường hô hấp, bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp nhất với trẻ em. Và để hiểu hơn về thể bệnh cũng như triệu chứng và cách phòng ngừa hiệu quả thì đừng bỏ qua những thông tin được chia sẻ trong bài viết dưới đây của Heviho nhé!

Ho gà là gì?

Ho gà là thể bệnh lây nhiễm, bệnh xảy ra khi vi khuẩn Bordetella pertussis và Bordetella parapertussis tấn công vào hệ hô hấp. Dù sức chịu đựng kém nhưng nó có thể tồn tại ở môi trường bên ngoài. 

Vi khuẩn ho gà thường ký sinh trên cơ thể con người do đó chúng ta chính là mầm mống lây bệnh duy nhất, lây từ người bệnh sang người lành tính. Tuy nhiên, chúng có thể bị tiêu diệt dưới nhiệt độ, dung dịch sát khuẩn và dưới tác động trực tiếp của ánh nắng mặt trời. 

Bệnh ho gà ở trẻ em

Dấu hiệu bệnh ho gà ở trẻ em 

Triệu chứng của bệnh ho gà ở trẻ em thường trải qua các giai đoạn dưới đây: 

Thời gian ủ bệnh: 6 – 20 ngày trung bình từ 9 – 10 ngày và trong thời kỳ này hoàn toàn không xảy ra bất cứ triệu chứng nào. 

Giai đoạn viêm long đường hô hấp: triệu chứng giống với viêm đường hô hấp như ho, chảy nước mũi, hơi sốt nhẹ và cuối giai đoạn sẽ có hiện tượng ho thành cơn. 

>>> Xem thêm:  Cách trị ho cho bà bầu nhanh nhất

Giai đoạn tiếp theo: bệnh sẽ kéo dài từ 1 – 6 tuần cũng có trẻ ho đến 10 tuần cùng với đó là những dấu hiệu sau: 

• Ho nhiều, ho rũ rượi thành từng cơn, mỗi cơn kéo dài 15 – 20 tiếng càng về cuối cơn ho càng yếu và ít dần. Khi con ho xuất hiện hiện trẻ sẽ bị đuối sức cùng với tĩnh mạch nổi đỏ, chảy mũi, ngừng thở do thiếu oxy, tím tái mặt. 
• Thở rít như gà, đối với trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi khó có thể thấy tiếng rít khi ho. 
• Kết thúc cơn ho có thể khạc ra đờm trắng. 
• Tần suất ho trong 2 tuần đầu có thể nhiều, sau đó giảm dần và kéo dài hơn 3 tuần nếu không được chữa trị đúng cách. 
• Sau mỗi lần ho bé có thể nôn hoặc mệt mỏi cùng với đó mẹ có thể quan sát thấy mặt, mí mắt bé nặng nề và sốt nhẹ. 

Giai đoạn phục hồi: Bệnh tiến triển tốt, cơn ho giảm dần đi tuy nhiên có thể tái lại sau vài ngày gây viêm phổi. 

Trẻ em bị ho gà có nguy hiểm không? 

Thông thường những biến chứng của ho gà đều do phát sinh bội nhiễm gây nên đặc biệt là khi người bệnh không được phát hiện và chữa trị kịp thời. Vậy nên việc quan tâm đúng đúng thời điểm để nhận biết bệnh là điều quan trọng. 

Trong trường hợp xấu nhất trẻ có thể gặp:

Viêm phế quản – viêm phổi

Là biến chứng phổ biến nhất ở trẻ em khi mắc ho gà nhất là với những trẻ suy dinh dưỡng, sức đề kháng kém. Dấu hiệu bệnh sẽ tiến triển dần dần thường sẽ bắt đầu từ tuần 2 sau thời gian ủ bệnh. 

Bệnh sẽ kèm theo sốt cao, mệt mỏi, mặt tái và nặng hơn trẻ sẽ có thêm biểu hiện khó thở. 

Suy hô hấp 

Biến chứng nặng nhất khi mắc ho gà ở trẻ em đó là bệnh suy hô hấp. Khi này người bệnh sẽ tăng cân bất thường, xuất hiện thêm triệu chứng phù nề ở chi dưới và mặt. 

Mắc bệnh về não do bị thiếu oxy trong quá trình hô hấp 

Là tình trạng tổn thương ở phổi kết hợp với hệ thần kinh, có thể xuất hiện cùng cơn ho ngay trong tuần đầu tiên. Hệ quả này sẽ kèm theo sốt cao 40 độ C, môi tím, chân lạnh, toàn thân co giật, da xám gây tử vong cao. 

Biện pháp phòng ngừa ho gà hiệu quả cho trẻ nhỏ

Tiêm phòng 

Đa số, bệnh thường gặp ở trẻ em mới sinh chưa được tiêm phòng đầy đủ hoặc tiêm vacxin nhưng không đúng lịch. Do đó, bố mẹ nên đưa con đi tiêm phòng bệnh theo khuyến cáo của WHO trước khi bé đủ 2 tháng tuổi để phòng tránh tốt nhất những nguy cơ mắc bệnh. 

Vệ sinh cho bé sạch sẽ 

Với trẻ nhỏ nên vệ sinh sạch sẽ vật dụng mà bé tiếp xúc hàng ngày như bình sữa, núm sữa, khăn, đồ chơi…. từ đó giúp ngăn chặn xâm nhập vào vi khuẩn vào trong cơ thể trẻ. 

Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý

Hệ miễn dịch khỏe là khi được bổ sung đầy đủ dưỡng chất, ăn uống hợp lý, tăng cường chất xơ, rau xanh…. Ở trẻ em cũng vậy bố mẹ nên cho bé tập ăn rau từ khi còn nhỏ, còn với trẻ sơ sinh hoặc trẻ dưới 14 tháng tuổi cần được bú mẹ hoàn toàn.

Kiểm tra định kỳ

Kiểm tra sức khỏe định kỳ là biện pháp cần thiết và quan trọng nhất để phát hiện bệnh sớm và can thiệp kịp thời trước khi xảy ra những biến chứng nguy hiểm. 

Bệnh ho gà ở người lớn

Ho gà ở người trưởng thành lây nhiễm qua đâu? 

Thông thường bệnh sẽ ủ từ 7 – 20 ngày. Thời kỳ bệnh có khả năng lây nhiễm cao nhất trong khoảng 2 – 3 tuần đầu kể từ lần khởi phát bệnh đầu tiên. 

Những cơn do dai dẳng tưởng chừng đơn giản tuy nhiên chúng có thể lây qua đường hô hấp, dịch tiết mà người bệnh khạc nhổ hay bắn nước bọt ra ngoài môi trường khi hắt hơi hoặc ho. Đặc biệt, trong không gian kín, phòng làm việc, không gian sinh hoạt chung, ngủ chung thì khả năng lây lại càng cao. 

Triệu chứng ho gà người lớn 

Ho gà là bệnh viêm đường hô hấp cần cảnh giác bởi nó có thể gây bùng dịch và lây lan mạnh. Chính vì thế ngay khi phát hiện ra cơ thể có những dấu hiệu bất thường, người bệnh nên đi thăm khám để tránh những hậu quả để lại cho người khác. 

Giai đoạn ủ bệnh

Người bệnh có thể xuất hiện triệu chứng giống với cảm cúm thông thường như ho nhẹ, sốt, sổ mũi….Đây là thời kỳ mà nhiều người bệnh chủ quan bỏ qua thời gian điều trị đến khi bệnh phát triển ở mức độ nặng hơn. 

Giai đoạn khởi phát

Giai đoạn này còn được còn là viêm long đờm, lúc này bắt đầu xuất hiện những triệu chứng như chảy nước mũi, ho khan. Ho thường xuất hiện nhiều hơn vào ban đêm cùng với đó là dấu hiệu khạc ra đờm có nhầy, mặt đỏ. 

Giai đoạn bùng phát 

Những cơn ho kéo dài suốt cả ngày bất cả vào ban ngày hay ban đêm, lúc bạn đang nghỉ ngơi hay làm việc. Khi này cơ thể người bệnh sẽ mệt mỏi, thở gấp thở nhanh và ra nhiều mồ hôi. 

Hơn nữa, khi bị bệnh người bệnh sẽ trải qua các thời kỳ ho sau đây: 

• Những cơn ho dài, liên tục, ho kèm theo lưỡi đẩy ra ngoài và thường ho khoảng 5 – 10 lần hoặc nhiều nhất là 20 lần. Tiếp theo người bệnh có biểu hiện mặt tím tái, mắt đỏ, chảy nước mũi, ngừng thở. 
• Dấu hiệu ho rít ở cuối mỗi cơn ho: tuy người bệnh cố gắng hít thở nhưng vẫn xuất hiện những tiếng rít giống với tiếng gà trống gáy. 
• Khạc ra đờm nhầy: cơn ho tiếp diễn đến khi nhạc ra đờm, đờm nhầy hơi kết dính, có màu trắng trong giống với lòng trắng trứng. 
• Cuối cùng khi kết thúc mỗi cơn ho người bệnh sẽ dần bình phục về trạng thái ban đầu nhưng cùng với đó là dấu hiệu loét dây thắng lưỡi, mi mắt sưng mọng, mặt hơi phù. 

Giai đoạn lui bệnh 

Những cơn ho có xu hướng nhẹ hơn, số lần ho ít hơn đồng nghĩa với tần suất khạc ra đờm cũng ít đi. Tuy nhiên, không thể dựa vào đây để xác định bệnh đã khỏi hay chưa bởi nhiều trường hợp người bệnh có thể tái bệnh chỉ sau vài tháng chữa trị. 

Biến chứng nguy hiểm của bệnh ho gà ở người lớn

Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời không chỉ gây ảnh hưởng tới bạn bè, người thân xung quanh mà nó còn gây nhiều biến chứng nguy hiểm khó lường trước như viêm phổi, phổi bội nhiễm, ngừng thở, ho mãn tính nặng hơn có thể gây tử vong. Ngoài ra, khi mắc bệnh bạn cũng có thể bị thoát vị, sa trực tràng thậm chí nhiều trường hợp còn dẫn đến vỡ phế nang, tràn khí trung thất và tràn khí màng phổi. 

Ho gà và cách điều trị bệnh hiệu quả cho người lớn 

Hiện nay đã có vacxin phòng ngừa bệnh do đó đây chính là cách điều trị hiệu quả nhất đó là tiêm chủng vacxin. Trong quá trình tiêm người bệnh nên tuân thủ nguyên tắc tiêm như tiêm đúng số mũi, đúng lịch tiêm để đạt hiệu quả cao nhất. 

Kết hợp với đó, bạn nên: 

• Ho gà bệnh học có thể lây lan từ người sang người do đó người bị ho gà cần được cách ly và điều trị tại khu vực dành riêng cho người bệnh. 
• Vệ sinh sạch sẽ, sát trùng dịch mũi họng. 
• Khử khuẩn, dọn dẹp nơi làm việc đảm bảo sạch sẽ, thông thoáng. 
• Bổ sung dinh dưỡng, xây dựng chế độ ăn hợp lý để tăng cường sức đề kháng từ đó cơ thể mới có đủ sức để chống lại vi khuẩn gây bệnh. 

Để tránh lệ thuộc vào vacxin và thuốc kháng sinh thì bạn cũng có thể chữa ho gà bằng bài thuốc dân gian. Với nguồn nguyên liệu hoàn toàn tự tự nhiên với độ an toàn cao nên nó luôn là lựa chọn hàng đầu của nhiều người. Một trong số đó phải kể đến: 

>>> Có thể bạn quan tâm: Viêm đường hô hấp trên ở trẻ em

Chữa ho gà bằng tỏi 

Trong tỏi chứa thành phần allicin giúp tiêu diệt vi khuẩn, giảm viêm nhiễm, ngừa virus gây bệnh. Khi sử dụng tỏi đúng cách không chỉ giúp sức khỏe được cải thiện mà nó còn ngăn ngừa ho gà tái phát. 

Để thực hiện theo bài thuốc này bạn có thể làm theo 1 trong 2 cách: 

Cách 1: Nhai nuốt tỏi sống hàng ngày.

Cách 2: Ép tỏi thành nước, mỗi ngày uống 3 lần mỗi lần tối đa 5 giọt. Hoặc bạn có thể thay thế nước ép tỏi tươi bằng tinh dầu tỏi nguyên chất. 

Lưu ý: 

• Mỗi ngày chỉ nên ăn từ 4 – 5 tép tỏi, nếu ăn quá nhiều sẽ gây phản tác dụng và người bệnh có nguy cơ bị táo bón, rối loạn dạ dày, chán ăn, mệt mỏi. 
• Không nên uống nước tỏi hoặc ăn tỏi khi đang đói. 
• Không dùng tỏi để chữa ho gà nếu người bệnh đang bị một vài bệnh tiền sử liên quan đến gan, mắt, đi tả. 
• Để tránh phản ứng không mong muốn bạn tuyệt đối không ăn tỏi với thịt chó, thịt chó, thịt gà, cá trắm.

Chữa ho gà bằng gừng 

Là gia vị quen thuộc trong mỗi bữa ăn nhưng ít ai biết rằng gừng cũng là nguyên liệu thiên nhiên giúp trị ho gà hiệu quả tại nhà. Sử dụng gừng mỗi ngày sẽ giúp người bệnh tiêu viêm, giảm phù, diệt vi khuẩn, hạ sốt, giảm ho vì có khả năng chống co thắt cơ trơn ở đường thở. 

Có thể bạn chưa biết toàn bộ hoạt chất quý đều tập trung ở vỏ gừng. Chính vì thế, dùng gừng chữa ho bạn không nên cạo vỏ bởi nó sẽ làm giảm tác dụng. 

• Rửa sạch đất cát còn bám trên củ gừng, để cả vỏ giã lấy nước cốt. Tiếp theo kết hợp cùng nước sắc từ vỏ cây cà ri + 1 thìa cà phê mật ong. Nên duy trì uống mỗi ngày từ 2 – 3 lần để nhanh chóng chấm dứt cơn ho khó chịu. 

Kinh giới chữa ho gà tại nhà 

Để dứt ho, giảm tiếng rít cũng như tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh bạn có thể dùng kinh giới chữa bệnh theo các bước sau: 

• Chuẩn bị nguyên liệu: kinh giới, mạch môn, sa sâm, bách bộ mỗi thứ 8g, 4g quốc lão + tử uyển, 6g cánh thảo với 2g trần bì. 
• Đổ tất cả nguyên liệu trên vào 700ml nước lọc sau đó đun cho tới khi hỗn hợp cạn còn 300ml tắt bếp. Sau đó chỉ nên uống vài lần/ ngày để giảm ho, đau họng. 

Mong rằng bài viết trên của Heviho là hữu ích đến bạn, giúp bạn có cái nhìn tổng quan về bệnh ho gà. Và để đẩy lùi và phòng tránh bệnh mỗi người, mỗi gia đình nên xây dựng chế độ sống lành mạnh, khoa học để bảo vệ sức khỏe thật tốt. Bên cạnh đó, nếu phát hiện cơ thể có những dấu hiệu của bệnh tốt nhất nên đến cơ sở y tế kiểm tra thăm khám để tìm ra biện pháp chăm sóc hiệu quả.